divendres, 29 de setembre del 2017

PAM NA DDYLAI CATALONIA FOD YN ANNIBYNNOL

Ychydig iawn mewn nifer yw’r rhesymau dros aros yn Sbaen sydd wedi eu cynnig gan y rai sydd yn erbyn annibyniaeth i Gatalonia.

Ryn ni wedi clywed hyd syrffed ‘España es una’ (undod yw Sbaen), ‘byddai Catalonia ar ei phen ei hunan ac na fydd yr un wlad yn y byd crwn yn cydnabod gweriniaeth Gatalanaidd’, ac hefyd (efallai y rheswm lleiaf ei bwys ac heb allu darbwyllo neb o egwyddorion democrataidd) bod yr unben Franco ar ei wely angau wedi erfyn ar y brenin Juan Carlos, a oedd i gymryd lle’r unben fel pen ar wladwriaeth Sbaen, “Alteza, la única cosa que os pido es que preservéis la unidad de España...” (Eich Mawrhydi, yr unig beth yr wyf yn ymofyn i chi ei wneud yw gwarantu undod Sbaen.”

Ond yn awr dyma rywbeth arall mae rhaid ei ystyried cyn mynnu y dylai Catalonia fod yn annibynol. Fe’i cyhoeddwyd rai dyddiau yn ôl yn un o bapurau newydd adain-dde [eithafol] Sbaen, sef yr  'ABC', i daro’r hoelen yn sownd i’r pren: 

“Ni fydd Catalonia annibynnol yn gallu cymryd rhan yng nghystadleuaeth Eurovision. Byddai Sbaen yn rhoi feto ar ei chais ymaelodaeth ac ni allai’r gwledydd eraill gystadlu yn erbyn cenedl sydd heb ei chydnabod yn rhyngwladol.”

Ond y mae iachawdwriaeth ar law, am fod yr adroddiad yn mynd ymlaen fel hyn: “Yn 2004 talodd TV3 (= teledu cyhoeddus Catalonia) am i Andorra ymddangos yn yr ŵyl am y tro cyntaf, ac i lawer bu hyn yn fodd dirgel i Gatalonia gael ei chynnwys yn y gystadleuaeth enwog.”


(h.y. iaith swyddogol Andorra, gwladwriaeth annibynnol, yw’r Gatalaneg).